Apa yang terjadi jika konselor tidak memiliki keefektifan pribadi dalam melayani konseli


KOSELOR SEBAGAI PRIBADI DAN PROFESI
Dsusun Guna Mmnuh Tugas
Maa Kulah : Pngmbangan Prba Konslor
Dosn Pngampu : Hasan Basom, M.P.I

Dsusun Olh :
Izzauaron (1711010041)
Dzulyano (1711010057)
Khorun Nsa (1711010076)
JURUSAN TARBIYAH
PRODI BIMBINGAN DAN KONSELING PENDIDIKAN ISLAM
IINSTITUT AGAMA ISLAM NEGERI KUDUS
TAHUN 2018
BAB I
PENDAHULUAN
Laar Blakang
Konslng mrupakan suau hubungan guna mmbanu prmasalahan yang alam kln. Sangkan orang yang mmbr konslng sbu ngan konslor. Sorang konslor kaakan profsonal apabla mmlk skap mpa, rasa horma, pnghargaan, khangaan, kjujuran an jamnan krahasaan (kmananan). Dar skap-skap rsbu konslor akan anggap sbaga sosok yang mmlk kprbaan yang bak.
Konslor harus mampu mngnalkan r apabla rnya snr mmlk masalah, yang mana ak bolh campurkan ngan pross konslng, yang brar konslor harus mguamakan kpnngan kln arpaa kpnngan kln aau konsl. Dar sulah yang sbu ngan konslor profsonal. Ka akan mngahu kualas konslor lha ar bagamana cara a brskap kpaa konsl.
Rumusan Masalah
Prba sbaga nsrumn rpnng alam krja profsonal konslor
Konslor sbaga prba yang mmlk aya pnymbuh.
Karakrsk prsonal konslor yang fkf
Tujuan
Mngahu prba sbaga nsrumn rpnng alam krja profsonal konslor
Mngahu konslor sbaga prba yang mmlk aya pnymbuh.
Mngahu karakrsk prsonal konslor yang fkf

BAB II
PEMBAHASAN
Prba Sbaga Insrumn Trpnng Dalam Krja Profsonal Konslor
Skap profsonal palng ak mmunculkan skap-skap mpa, rasa horma, pnghargaan, khangaan, kjujuran an jamnan krahasaan (kmananan). Ingras kprbaan konslor ak cukup hanya ngan pnguasaan wawasan, knk an pnkaan konslng.
Cory mnjlaskan bahwa bagan rpnng alam konslng aalah mnja konslor yang fkf. Bbrapa pnlan pakar konslng mngmukan bahwa kfkfan konslor banyak nukan olh kualas prbanya. Kualas prba konslor aalah krra yang mnyangku sgala aspk kprbaan sanga pnng an mnnukan kfkfan konslor jka banngkan ngan pnkan an lahan yang prolhnya. Hasl pnlan yang lakukan Truax & Charkhuff, Warn, Vrgna Sar mmbukkan bahwa kfkfan konslor banyak nukan olh kualas prbanya. Rogrs mngaakan bahwa kprbaan konslor lbh arpaa hnk konslng u snr. Mnja konslor yang bak (profsonal), yau konslor yang fkf, prlu mngnal r snr, mngnal konsl, mmaham maksu an ujuan konslng, sra mnguasa pross konslng. Mmbangun hubungan konslng (counslng rlaonshp) sanga pnng an mnnukan alam mlakukan konslng. Sorang konslor ak apa mmbangun hubungan konslng jka ak mngnal r maupun konsl, ak mmaham maksu an ujuan konslng, sra ak mnguasa pross konslng.
Dalam konks bmbngan an konslng kualas prba konslor alam hal skap an prlaku shar-har akan mnja moal uama an prama alam mnjalankan bmbngan an konslng yang fkf. Hal u rja karna hanya ngan kualas prba yang ngglah ujuan konslng akan rcapa, yang lannya nukan olh knk yang gunakan. Hal n mnunjukkan bahwa bapa pnngnya kualas prba yang harus mlk olh konslor.
Cavanagh mrkomnaskan 12 kualas prba sorang konslor, yau:
Pmahaman nang r snr ; karakrsk yang unjukkan aalah mnyaar kbuuhannya, mnyaar prasaannya, mnyaar fakor yang mmbua kcmasan alam konslng an cara yang lakukan unuk mngurang kcmasan, an mnyaar akan klbhan an kkurangan r.
Kompns, upaya mnapakan kualas scara fsk, nlkual, mosonal, sosal an kualas moral yang harus mlk olh konslor.
Kaaan pskologs konslor yang bak, konslor yang mmlk kshaan pskologs yang bak mmlk karakrsk, mncapa kpuasan akan kbuuhannya, pross konslng ak pngaruh olh pngalaman masa lalu an pngalaman prba luar pross konslng yang ak mmllk mplkas pnng alam konslng.
Dapa prcaya, konslor unu unuk konssn alam ucapan an prbuaan, mmaka ungkapan vrbal an non vrbal unuk mnyaakan jamnan krahasaan, ak prnah mmbua ssorang mnysal lah mmbuka rahasanya.
Kjujuran, konsor brsfa rbuka, onk an pnuh khklasan.
Mmlk kkuaan unuk mngayom kln, kmampuan unuk mmbua kln mrasa aman yang unjukkan alam hal mmlk baasan yang kbkuan suasana, brbag pngalaman mosonal an mmungknkan kln mnja pulbralasan alam brpkr, apa mngaakan ssuau yang sul an mmbua kpuusan yang ak populr, flksbl an mnjaga jarak ngan kln (ak rbawa mos kln).
Khangaan, mrupakan paa rnya snr.
Pnngar yang akf, unjukkan ngan skap apa komunkas yang srng lakukan scara non vrbal, ngan ujuan unuk mncarkan brkomunkas ngan orang luar kalangannya snr, mmbrkan prlakukan kpaa kln ngan cara yang apa mmunculkan rspons yang brar, an brbag anggung jawab scara smbang ngan kln.
Ksabaran, skap sabar unjukkan ngan kmampuan konslor unuk brolrans paa kaaan yang ambgu, mampu brampngan scara pskologs ngan kln, ak mrasa boros waku, an apa mnuna pranyaan yang akan sampakan paa ss brkunya.
Kpkaan, mmlk snsvas rhaap raks rnya snr alam pross konslng, apa mngajukan pranyaan yang “mngancam” kln scara arf an pka rhaap hal-hal yang muah rsnuh alam rnya.
Kbbasan, skap konslor yang mampu mmbakan anara manpulas an ukas sra pmahaman prbaan nla kbbasan an mngharga prbaan.
Ksaaran mnyluruh, mmlk panangan scara mnyluruh alam hal mnyaar mns kprbaan an komplksas krkaannya, rbuka rhaap or-or prlaku.

    Konslor Sbaga Prba Pnymbuh
    Sasaran ssm konslng aalah mnyakan kons mana apa mnolong kln agar bsa mngmbangkan kkuaan pskologs unuk mngvaluas prlakunya skarang an bsa mnapakan prlaku yang lbh fkf. Pross blajar brprlaku fkf n faslas ngan mncpakan lngkungan konslng yang hanga an aplkas brbaga prosur konslng. Unuk mncapa hal rsbu buuhkan kualas hubungan anar prba yang bak konslor an kln. Konslng sbaga sbuah profs yang gambarkan ngan amplan konslornya. Konslor profsonal mrupakan fgur yang apa mnamplkan rnya sbaga laan. D anara kompns konslor, yang palng pnng aalah kualas prba konslor karna konslor sbaga prba harus mampu mnamplkan ja rnya scara uuh, pa, an brar, sra mmbangun hubungan nrprsonal yang bak shngga mnja moor pnggrak kbrhaslan layanan. Prba konslor mrupakan ‘nsrumn’ yang mnnukan hasl posf alam pross konslng, sbab n ar pross rapuk alam konslng yau hubungan yang bangun anara konslor an konsl. Shngga kualas prba konslor mrupakan hal yang snsal bag konslor unuk mncapa ujuan alam prosskonslng.
    Dafar brku n bukanlah pnggolongan yang ogmak ar cara yang “bnar” unuk mnja konslor pnymbuh. Pnggolongan n maksukan unuk mnggarahkan Ana unuk mnl gagasan Ana nang orang macam apa yang apa mmbua prbaan yang sgnfkan alam hup orang lan.
    Konslor yang fkf aalah mrka yang mmlk nas. Mrka ahu sapa mrka sbnarnya, akan mampu mnja apa mrka u, apa yang mrka ngnkan ar hup n, apa yang snsal. Mskpun mrka mmlk ca rasa yang jlas nang proras mrka, mrka aa kmauan unuk mnl ulang nla yang mrka yakn an sasaran yang mrka uju. Mrka bukan hanya skar rflks ar macam orang yang harapkan aau ngnkan orang lan ap orang yang brusaha unuk hup ssua ngan sanar nrnal mrka.
    Mrka mngharga an mnaruh rasa horma paa r snr. Mrka bsa mmbr prolongan an cna kash yang kluar ar ca rasa nang harga r an kkuaannya. Mrka juga mampu unuk mmna, unuk mna mmbanu, an unuk mnrma ar orang lan. Mrka ak mngsolaskan r ar orang lan sbaga cara mnunjukkan suau ksan palsu akan kkuaan yang mrka mlk.
    Mrka mampu mngnal an mnrma kkuaan mrka snr. Mrka mrasa cukup sraja ngan orang lan an mngznkan orang lan mrasakan yang aa paa rnya. Mrka ak mmanang kcl paa orang lan shngga orang lan akan rlaf mrasa mmlk kkuaan. Mrka mnggunakan kkuaan mrka an mmbr laan bagamana mnggunakannya scara sha kpaa kln, ap mrka mnghnar pnyalahgunaan kkuaan u.
    Mrka rbuka paa prubahan. Darpaa brkua paa hal yang sk, mrka mrnangkan r unuk mnja lbh. Mrka mnunjukkan suau ksaan an kbranan unuk branjak ar apa yang suah kahunya manakala mrka ak puas ngan apa yang lah mrka mlk.
    Mrka mmprluas ksaaran mrka akan r mrka snr an r orang lan. Mrka mngnsyaf bahwa jka ksaaran mrka rbaas maka kbbasan mrka akan rbaas pula. Darpaa mmbuang-buang nrg alam bnuk skap brahan yang aa unuk mnghalang aangnya pngalaman-pngalaman baru, mrka mmlh unuk mmusakan prhaan paa ugas-ugas yang brornas paa knyaaan.
    Mrka brsa an mampu unuk mnrma aanya ambguas. Kbanakan ar ka hanya sk mmbuka pnu ha unuk masuknya hal yang kurang jlas. Olh karna prumbuhan u brganung paa skap mnnggalkan hal yang suah knal an masuk k kawasan yang blum knal maka orang yang rlba alam prumbuhan prba akan brsa unuk mnrma aanya skap mnua alam hupnya. Paa waku orang mmbangun kkuaan gonya maka a mngmbangkan kprcayaan r yang lbh bsar – maksunya aalah prcaya paa pross an prnlaan nuf sra brsa unuk brksprmn ngan prlaku baru. Paa akhrnya a mlha knyaaan bahwa a bsa prcaya.
    Mrka mngmbangkan gaya konslng mrka snr. In aalah ungkapan ar falsafah hup mrka an hasl prumbuhan ar pngalaman hup mrka. Mskpun mrka mungkn scara bbas mmnjam gagasan an knk ar banyak raps yang lan ak lalu brar bahwa scara mkans mrka mnjplak gaya orang lan.
    Mrka apa mngalam an mngahu una klnnya, namun rasa mpa mrka bukanlah warna ngan kngnan unuk mmlk. Mrka saar akan prjuangan an kphan mrka, an mrka mmlk krangka acuan unuk mngnfkaskannya ngan orang lan anpa harus mngorbankan nas r mrka snr ngan cara mngnfkaskannya scara brlbhan ngan orang lan.
    Mrka rasakan rnya brgarah hup an plhan mrka brornas paa khupan. Mrka rlba paa hup scara pnuh an bukan hanya mrasa puas ngan kbraaannya. Mrka ak mmbarkan kaaan unuk mmbnuknya anpa aa usaha ar rnya, olh karna mrka mngambl ancang-ancang yang akf mnghaap hup.
    Mrka aalah orang-orang yang onk, brsungguh-sungguh an jujur. Mrka ak hup alam pura-pura mlankan brusaha unuk mnja orang spr yang a pkrkan an a rasakan. Mrka brsa unuk mmbuka r rhaap orang lan yang lah mrka plh. Mrka ak brsmbuny balk opng, bnng prahanan r, pran-pran yang manul an ampang muka.
    Mrka mmlk rasa humor. Mrka mampu unuk pnmpakan prswa hup alam lngkup prspkf. Mrka ak lupa bagamana mnrawakan ssuau, ruama mnrawakan kololannya an konraksnya snr. Rasa humor mmungknkan mrka unuk mnmpakan problma an kaksmpurnaan mrka alam lngkup prspkf.
    Mrka bsa mmbua ksalahan an mau mngakunya. Barpun mrka ak bban olh prasaan brsalah nang apa yang ulu bsa aau sharusnya mrka lakukan mrka ap harus blajar ar ksalahan yang lah mrka bua. Mrka ak snaknya saja mlupakan ksalahan u ap juga ak rus mnrus mrnungnya.
    Mrka basanya hup masa kn. Mrka ak rpaku paa masa slam, namun juga ak rpau ra ngan masa pan. Mrka mampu unuk brkua paa “har n”, hup masa kn, an har masa kn ngan orang lan Mrka bsa brbag pnraan aau kgmbraan ngan orang lan olh karna mrka rbuka rhaap pngalaman mosonal mrka snr.
    Mrka mngharga aanya pngaruh buaya. Mrka saar akan cara buaya mrka bsa mnanamkan pngaruh paa mrka, an mrka mnaruh horma paa bhnnka nla yang anu olh buaya lan. Mrka juga pka rhaap prbaan yang unk yang mbul ar klompok sosal, suku, an jns klamn.
    Mrka mampu unuk mnggal kmbal sosok prba mrka snr. Mrka bsa mnggarahkan kmbal an mncpakan hubungan yang sgnfkan alam hup mrka. Mrka mmbua kpuusan nang jns prubahan yang mrka ngnkan, an brusaha unuk mnja orang spr yang mrka ca-cakan.
    Mrka aalah orang yang mmbua plhan-plhan yang bsa mmbnuk hup mrka. Mrka saar akan kpuusan-kpuusan yang mrka ambl sblumnya nang rnya, orang lan, an una. Mrka bukanlah korban ar kpuusan-kpuusan u olh karna mrka mau mngubahnya jka prlu. Olh karna mrka ak hn-hnnya mngvaluas r, maka mrkapun ak rblnggu olh fns r yang smp.
    Mrka mnaruh prhaan yang srus rhaap ksjahraan orang lan. Prhaan n asarkan paa rasa horma, kpulan, kprcayaan, an pnghargaan yang ulus kpaa orang lan. Implkasnya alah paa ksaan mrka unuk mnanang orang yang sgnfkan alam hupnya unuk juga ap mmbuka r agar bsa rus brkmbang.
    Mrka mnja rlba scara pnuh alam karya mrka an mnyrap makna arnya. Mrka apa mnrma mbalan-mbalan yang mngalr ar karyanya scara jujur mrka mampu mngaku bahwa golah yang mmbuuhkan u yang kmuan brsyukur karnanya. Namun mrka bukan buak karya mrka an mrka ak scara ksklusf brganung paanya unuk bsa mnjalan hup yang pnuh makna. Mrka aa nrs lan yang mmbr mrka ca rasa akan ujuan an pnylsaan ugas.
    Karakrsk Prsonal Konslor yang Efkf
    Comb alam Cory mnyaakan bahwa konslor yang fkf ruama mnaruh prubhan paa wajah una n yang nampak ar ss yang mngunungkan bag konslnya. Ia mmanang posf paa r manusa, mnaruh kprcayaan kpaa mrka, mnganggap mrka smua mampu,bsa pgang kaa-kaanya an ramah. Konslor yang sukss mmpunya panangan posf rhaap r mrka snr an mmprcaya kmampuan mrka. Sbaga konslor, nrvns yang mrka lakukan asarkan paa nlanya.
    Pnapa Fosr an Guy sbagamana kup olh Glang, bahwa aspk-aspk ar khupan prba sorang yang mmbua a cocok brpran sbaga sorang konslor aalah sbaga brku.
    Kngnahuan an kpulan; mna alam manusa.
    Kmampuan mnngarkan; mampu mnmukan orongan unuk mnngarkan orang lan.
    Suka brbncang; apa mnkma prcakapan yang brlangsung.
    Empa an pngran; kmapuan unuk mrasakan apa yang orang lan rasakan, mskpun orang lan u brba skal ngan rnya.
    Mnahan mos; mampu mngaur brbaga jns prasaan, aau mos mula ar prasaan marah hngga prasaan snang.
    Inrospks; kmampuan unuk mngnrospks r.
    Kapasas mnyangkal r; kmampuan unuk mnahulukan kpnngan orang lan banngkan kpnngan prba.
    Tolrans kakraban; kmampuan unuk mmprahankan kkaan mosonal.
    Mampu brkuasa; apa mmgang kkuasaan ngan mnjaga jarak rnu.
    Mampu rawa; kmampuan mlha kualas pah-mans ar prswa khupan an ss humor alamnya.
    Konslor yang fkf juga aalah orang yang mampu mngngraskan kramplan an pngahuan lmah kalam khupan mrka. Dngan mkan, mrka mampu mncapa ksmbangan nrprsonal an kompns kns. Kualas ambahan ar konslor yang fkf slan yang suah sbukan, mlpu sbaga brku.
    Kompns nllkual; Kngnan an kmapuan unuk blajar skalgus brpkr cpa an kraf.
    Enrg; Kmampuan unuk akf an ap akf alam ss konslng mskpun mlha jumlah anran konsl cukup banyak.
    Kluwsan; Kmampuan braapas ngan apa yang lakukan konsl guna mmnuh kbuuhan konsl.
    Dukungan; Kmampuan unuk mnorong konsl mngambl kpuusan smnara mmbanu mnakka harapan mrka.
    Na bak; Kngnan unuk mmbanu konsl scara konsrukf, ngan ka mnngkakan kmanran mrka.
    Ksaaran r; Mngahu r snr, rmasuk prlaku, nla, an prasaan sra kmampuan unuk mngnal bagamana an fakor apa yang salng mmngaruh sau sama lan.
    Dalam konks cr prba konslor yang fkf Glang mnysmpulkan bahwa, kualas an prlaku yang buuhkan unuk mnja konslor fkf akan rus mnngka sjalan ngan prkmbangan konslng sbaga profs. Namun, aa bbrapa kualas an kmampuan asar yang harus mlk smua konslo ragar apa bkrja fkf.
    Salah sau kualas rsbu aalah kprbaan n konslor. Orang mrasa nyaman bkrja alam lngkungan konslng karna laar blakang, mna an kmampuannya. Mayoras konslor yang fkf mmlk mna bang sosal, sn, an mnkma bkrja wngan manusa alam brbaga bang pmcahan masalah an pngmbangan. Konslor yang fkf basanya mmpunya kararsk hanga, brshaba, rbuka, pka, sabar, an kraf. Mrka scara konssn mnjaga kshaan mnal mrka snr, an brusaha agar ak mngalam kllahan maupun kak fkfan.
    Ja, mngna karakrsk prsonal konslor yang fkf apa lha ar ua ss, yau kprbaan yang bak an kualas r yang bak.
    Aapun kajan mngna pnngnya ksploras r bag para konslor mnyangku pula ssm nla yang mrka anu an kyaknan yang mrka mlk. Sbagamana sbuah pngalaman Cory, a mncrakan bahwa, : “Pngalaman saya mngajar an mmbmbng mahasswa konslng mnunjukkan bapa pnngnya hal-hal brku n harus mrka kahu an mlk. Hal-hal u aalah: ksaaran mrka akan ssm nla yang mrka anu, armana an bagamana ssm nla u bsa apa, an sampa sbrapa jauh ssm nla u bsa mmpngaruh nrvns mrka rhaap konsl. Dan fokus yang ama bagus alam hal pross pncaran ja r aalah paa pngujan bapa ssm nla ssorang cnrung unuk mnanamkan pngaruhnya paa ugas sorang konslor”.

    BAB III
    PENNUTUP
    Ksmpulan
    Bagan rpnng alam konslng aalah mnja konslor yang fkf. Bbrapa pnlan pakar konslng mngmukan bahwa kfkfan konslor banyak nukan olh kualas prbanya. Kualas prba konslor aalah krra yang mnyangku sgala aspk kprbaan sanga pnng an mnnukan kfkfan konslor jka banngkan ngan pnkan an lahan yang prolhnya. Mnja konslor yang bak (profsonal), yau konslor yang fkf, prlu mngnal r snr, mngnal konsl, mmaham maksu an ujuan konslng, sra mnguasa pross konslng. Mmbangun hubungan konslng (counslng rlaonshp) sanga pnng an mnnukan alam mlakukan konslng.
    Sasaran ssm konslng aalah mnyakan kons mana apa mnolong kln agar bsa mngmbangkan kkuaan pskologs unuk mngvaluas prlakunya skarang an bsa mnapakan prlaku yang lbh fkf. Konslng sbaga sbuah profs yang gambarkan ngan amplan konslornya. Konslor profsonal mrupakan fgur yang apa mnamplkan rnya sbaga laan. D anara kompns konslor, yang palng pnng aalah kualas prba konslor karna konslor sbaga prba harus mampu mnamplkan ja rnya scara uuh, pa, an brar, sra mmbangun hubungan nrprsonal yang bak shngga mnja moor pnggrak kbrhaslan layanan. Prba konslor mrupakan ‘nsrumn’ yang mnnukan hasl posf alam pross konslng, sbab n ar pross rapuk alam konslng yau hubungan yang bangun anara konslor an konsl.
    Karakrsk prsonal konslor yang fkf apa lha ar ua ss, yau kprbaan yang bak an kualas r yang bak. Namun, aa bbrapa kualas an kmampuan asar yang harus mlk smua konslo ragar apa bkrja fkf. Salah sau kualas rsbu aalah kprbaan n konslor. Orang mrasa nyaman bkrja alam lngkungan konslng karna laar blakang, mna an kmampuannya. Mayoras konslor yang fkf mmlk mna bang sosal, sn, an mnkma bkrja wngan manusa alam brbaga bang pmcahan masalah an pngmbangan. Konslor yang fkf basanya mmpunya kararsk hanga, brshaba, rbuka, pka, sabar, an kraf. Mrka scara konssn mnjaga kshaan mnal mrka snr, an brusaha agar ak mngalam kllahan maupun kak fkfan.

    DAFTAR PUSTAKA
    Ers Zamron. “SELF RESILIENCE PADA KONSELOR: KONSTRUKSI KONSELOR TAHAN UJI SEBAGAI PRIBADI EFEKTIF DALAM MELAYANI KONSELI.” Program Su Bmbngan Dan Konslng Unvrsas PGRI Yogyakara 1, no. 1 (2016).
    Glang S. T. Konslng Sbuah Profs Yang Mnyluruh. Jakara: PT. Inks, 2012.
    Sg Sanyaa, PERSPEKTIF NILAI DALAM KONSELING : MEMBANGUN INTERAKSI EFEKTIF ANTARA KONSELOR –KLIEN, Paragma, No.2, (Jul 2006)
    Amala Pur, PENTINGNYA KUALITAS PRIBADI KONSELOR DALAM KONSELING UNTUK MEMBANGUN HUBUNGAN ANTAR KONSELOR DAN KONSELI, Jurnal Bmbngan Konslng Inonsa, Vol.1 No.1, (Mar 2016),

Iklan

Bagkan n:

Mnyuka n:

Suka Mmua…

Mngapa ka sbaga sorang konslor harus mmpunya prba yang bak an fkf?

Kualas prba konslor mrupakan fakor yang sanga pnng alam konslng. Bbrapa hasl pnlan mnunjukkan bahwa kualas prba konslor mnja fakor pnnu bag pncapaan konslng yang fkf, sampng fakor pngahuan nang namka prlaku an kramplan rapuk aau konslng.

Knapa kualas prba konslor u pnng alam konslng apa hubungannya ngan playanan BK?

D anara kompns konslor, yang palng pnng aalah kualas prba konslor karna konslor sbaga prba harus mampu mnamplkan ja rnya scara uuh, pa, an brar, sra mmbangun hubungan nrprsonal yang bak shngga mnja moor pnggrak kbrhaslan layanan.

Mngapa sorang konslor harus punya kprbaan konslor?

Kprbaan sorang konslor mrupakan fakor pnng alam konslng, karna kprbaan konslor mrupakan k umpu yang brfungs sbaga pnymbang aara pngahuan an kramplan alam konslng. Kprbaan konslor mrupakan kunc yang brpngaruh alam bmbngan konslng (M. Surya, 2003:62).

Konslor mampu mrasakan scara mnalam apa yang rasakan konsl anpa khlangan nas rnya snr?

Empa brar konslor apa mrasakan scara mnalam apa yang rasakan olh konsl anpa khlangan nas rnya.



Selengkapnya Disini

Leave a Reply

Alamat email Anda tidak akan dipublikasikan. Ruas yang wajib ditandai *